فرض کنید که در حال عبور از یک جنگل پر پیچ‌وخم هستید؛ برای مسیریابی ترجیح می‌دهید از کدام‌یک استفاده کنید؟ نقشه‌های قدیمی و شهود خود یا ابزارهای جدید مسیریابی؟ شاید بگویید که به روش‌های قدیمی خود عادت کرده‌اید و نمی‌خواهید آن را تغییر دهید؛ بسیار خوب. اما اگر رقبایی داشته باشید که با استفاده از همین ابزارها در حال کشف منابع بهتر با عبور از مسیرهای ساده‌تر باشند چطور؟ استفاده از هوش تجاری (BI یا Business Intelligence)، تا همین اندازه در موفقیت کسب‌وکار شما تأثیرگذار است؛ چرا که در هر زمان، یک نمای کلی از کسب‌وکارتان را نمایش می‌دهد و باعث می‌شود تا در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی خود عملکرد بسیار بهتری داشته باشید.

 

دنیای Business Intelligence

دنیای Business Intelligence

پلتفرم مدیریت داده نمودار؛ راهکاری جامع برای تحلیل داده‌های کسب‌وکار شما

 

هوش تجاری چیست؟

هوش تجاری یا Business Intelligence فقط یک نرم‌افزار نیست و در واقع، شامل استراتژی‌ها و فناوری‌هایی است که می‌توانید از آن‌ها برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کسب‌وکار خود استفاده کنید. BI با استفاده از تجزیه‌وتحلیل کسب‌وکار، داده‌کاوی، تجسم داده‌ها، ابزارها و زیرساخت‌های داده، به سازمان شما کمک می‌کند تا تصمیمات مبتنی بر داده را اتخاذ کند. استفاده مؤثر از BI در عمل باعث می‌شود تا دید جامعی از داده‌های سازمان خود داشته باشید و از آن داده‌ها برای ایجاد تغییر، حذف ناکارآمدی‌ها و انطباق سریع با تغییرات بازار استفاده کنید.

شاید با خودتان فکر کنید که هوش تجاری همان Business Analytics است؛ اما اینطور نیست؛ Business intelligence در واقع، متکی بر تجزیه‌وتحلیل داده‌ها (Data analytics) و تجزیه‌وتحلیل کسب‌وکار (Business Analytics) است و از آن‌ها در فرایند خود استفاده می‌کند تا به یک نتیجه عملی برسد. به عبارت ساده‌تر، کار متخصصین علوم داده این است که از آمارها و تجزیه‌وتحلیل‌های مختلف استفاده کنند و الگوهای موجود را کشف کنند و بر اساس آن، آینده را پیش‌بینی کنند؛ اینجاست که BI وارد میدان می‌شود و این نتایج را به زبان عملی ترجمه می‌کند؛ درواقع BI به مدیران کمک می‌کند تا در کمترین زمان ممکن، با نگاه به تجزیه‌وتحلیل موجود، بتوانند تصمیم بگیرند و برنامه‌ریزی کنند.

 

با تحلیل درست داده‌ها، کسب‌وکارتان را نجات دهید!

با تحلیل درست داده‌ها، کسب‌وکارتان را نجات دهید!

کاربرد BI

بسته به نوع صنعت و سازمان موردنظر، BI می‌تواند کارکردهای مختلفی داشته باشد؛ اما به‌طورکلی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مدیریت

مدیریت کسب‌وکار می‌تواند به کمک BI، مروری سریع بر وضعیت فعلی داشته باشد و طرح‌های آتی را به‌وضوح تجسم کند. داشبوردهای اجرایی یا Executive موجود در پلتفرم‌های Business intelligence ، به این منظور طراحی شده‌اند.

مالی

ابزارهای مالی BI نه‌تنها به ردیابی بودجه کمک می‌کنند؛ بلکه بینش بصری در مورد داده‌های مالی، مشکلات بالقوه و وضعیت کلی کسب‌وکار ارائه می‌دهند.

اگر به دنبال دانلود نرم افزار Power BI در ورژن‌های مختلف هستید، روی این لینک کلیک کنید.

تولید

به کمک BI می‌توان در لحظه به اطلاعات تولید دسترسی داشت و فرایندهای مرتبط با بهینه‌سازی کرد.

فروش

هوش تجاری می‌تواند از طریق ترسیم چرخه فروش، نمایش نرخ تبدیل و ریزش، درآمد کل و موارد دیگر به بهبود شاخص‌های کلیدی فروش به‌شدت کمک کند.

بازاریابی

با مشاهده همه شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) به‌صورت یکجا، قادر خواهید بود تا مواردی همچون تعامل، عملکرد، نرخ‌های تبدیل، ترافیک وب‌سایت و غیره را دنبال و تجزیه‌وتحلیل کنید.

استفاده از BI در نرم‌افزار تبلو

استفاده از BI در نرم‌افزار تبلو

فواید هوش تجاری

مزایای هوش تجاری

مزایای هوش تجاری

  • تسهیل بنچ‌مارک (مقایسه وضعیت فعلی با وضعیت دلخواه)
  • شفاف‌سازی داده‌ها
  • ارائه گزارش‌های بصری
  • بهبود تصمیم‌گیری استراتژیک
  • ایجاد مزیت رقابتی
  • ساده‌سازی فرایندها
  • افزایش بهره‌وری و کارآیی
  • تجربه مشتری بهتر
  • بهبود رضایت کارکنان

پلتفرم مدیریت داده نمودار؛ راهکاری جامع برای تحلیل داده‌های کسب‌وکار شما

انواع BI

سه نوع تجزیه‌وتحلیل در BI داریم که هر کدام برای پاسخ به یک نیاز مشخص ایجاد شده‌اند:

  1. تجزیه‌وتحلیل آینده‌نگر: مسئول دریافت داده‌های موجود و داده‌های لحظه‌ای و تبدیل آن‌ها به اهداف و نتایج کاربردی است.
  2. تجزیه‌وتحلیل توصیفی: از طریق فرایندهایی، به شناسایی روندها و روابط موجود در داده‌ها می‌پردازد.
  3. تجزیه‌وتحلیل تجویزی: به دنبال پاسخ به این سؤال است که “چه اقدامی را برای کسب و کارم انجام دهم؟”

 

هوش تجاری چگونه کار می‌کند؟

عملکرد هوش تجاری

عملکرد هوش تجاری

از جنبه فنی، عملکرد BI به این صورت است که داده‌های خام را از سیستم‌های تجاری جمع‌آوری می‌کند؛ سپس این داده‌ها پردازش شده و در انبارهای داده، فضای ابری و فایل‌ها ذخیره می‌شوند. پس از ذخیره‌سازی، کاربران می‌توانند به داده‌ها دسترسی داشته باشند و فرایند تجزیه‌وتحلیل را برای پاسخ به سؤالات تجاری شروع کنند. یکی از مشخصات کلیدی BI، ابزارهای تجسم داده‌ها مانند نمودار است که در پلتفرم‌های مرتبط تعبیه شده‌اند.

 

مراحل هوش تجاری

تا اینجا دیدیم که هوش تجاری، یک اصطلاح کلی است که شامل جمع‌آوری، ذخیره و تجزیه‌وتحلیل داده‌های عملیات کسب‌وکار می‌شود. هدف نهایی این است که به مدیران، یک دید جامع از کسب‌وکار ارائه بدهد تا بتوانند عملکرد آن را بهینه‌سازی کنند. به‌طورکلی، فرایندهای BI ازاین‌قرار هستند:

  1. داده‌کاوی: استفاده از پایگاه‌های داده، آمار و یادگیری ماشین (ML) برای کشف روندها در مجموعه‌داده‌های بزرگ
  2. گزارش‌دهی: اشتراک‌گذاری تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با ذی‌نفعان برای رسیدن به نتیجه و تصمیم‌گیری
  3. تعیین معیار عملکرد و ارزیابی: مقایسه داده‌های عملکرد فعلی با داده‌های گذشته (با استفاده از داشبوردهای سفارشی).
  4. تجزیه‌وتحلیل توصیفی: استفاده از تجزیه‌وتحلیل داده‌های اولیه برای درک آنچه اتفاق افتاده است.
  5. پرسیدن سؤال: استخراج پاسخ سؤالات از داده‌های موجود
  6. تجزیه‌وتحلیل آماری: استخراج نتایج از تجزیه‌وتحلیل توصیفی و کاوش بیشتر داده‌ها از طریق بررسی چگونگی و چرایی این روند
  7. تصویرسازی داده‌ها: تبدیل تجزیه‌وتحلیل داده‌ها به تصویر و نمودار
  8. تجزیه‌وتحلیل بصری: کاوش داده‌ها از طریق داستان‌سرایی و برقراری ارتباط بین بینش‌های مختلف

 

مثال هوش تجاری

۱- شرکت خدمات مالی Charles Schwab از هوش تجاری برای مشاهده یک نمای کلی از تمام شعب خود در سراسر ایالات متحده استفاده می‌کند و از این طریق، معیارهای عملکردی شعب خود و مناطق جدید برای سرمایه‌گذاری را انتخاب می‌کند. مدیران شعب این شرکت به‌وسیله پلتفرم مرکزی BI آن، می‌توانند مشتریان را همراه با نیازهای متغیرشان شناسایی کنند. این به معنی بهینه‌سازی بیشتر خدمات و ارائه خدمات بهتر به مشتریان است.

۲- مثال دیگر سرویس غذای آماده HelloFresh است که فرایندهای گزارش‌دهی تیم بازاریابی دیجیتال خود را به کمک BI، خودکار کرده است و از این طریق، موجب صرفه‌جویی تیم به میزان ۱۰ تا ۲۰ ساعت در روز شده است؛ در نتیجه تیم بازاریابی دیجیتال فرصت این را دارند که کمپین‌های بازاریابی بخش‌بندی شده و هدف‌مندتری را ایجاد کنند.

مثالی از کاربرد هوش تجاری در نرم‌افزار Tableau

مثالی از کاربرد هوش تجاری در نرم‌افزار Tableau

پلتفرم مدیریت داده نمودار؛ راهکاری جامع برای تحلیل داده‌های کسب‌وکار شما

تدوین استراتژی هوش تجاری

در دنیای داده‌محور امروز، استراتژی Business intelligence، کلید موفقیت کسب‌وکارها است. این شما هستید که باید تصمیم بگیرید چگونه از داده‌ها استفاده کنید و مسئولیت‌ها را در مراحل اولیه تعریف کنید. برای تدوین استراتژی BI کسب‌وکار خود می‌توانید از گام‌های زیر کمک بگیرید:

  1. استراتژی و اهداف کسب‌وکار خود را بشناسید.
  2. ذی‌نفعان کلیدی را شناسایی کنید.
  3. یک حامی از میان سهام‌داران کلیدی خود انتخاب کنید.
  4. پلتفرم و ابزار BI خود را انتخاب کنید.
  5. یک تیم BI ایجاد کنید.
  6. محدوده خود را مشخص کنید.
  7. زیرساخت داده خود را آماده کنید.
  8. اهداف و نقشه راه خود را مشخص کنید.

 

داشبورد BI چیست؟

مثالی از یک داشبورد هوش تجاری

مثالی از یک داشبورد هوش تجاری

پلتفرم‌های BI برای ساده‌سازی فرایند تجزیه‌و‎‌تحلیل ایجاد شده‌اند؛ در نتیجه افرادی که فاقد دانش فنی مرتبط هستند نیز می‌توانند بین داده‌ها کاوش کنند و به درک درستی از آنها برسند. معروف‌ترین پلتفرم مورداستفاده برای Business intelligence  در جهان، متعلق به کمپانی مایکروسافت به نام Microsoft power BI است که امکان جمع‌آوری، آنالیز، تصویرسازی و اشتراک‌گذاری داده را برای همه کاربران؛ اعم از افراد فنی و غیرفنی فراهم می‌کند. هر پلتفرم، دارای داشبوردهای مختلفی است که برای عملکردهای مختلف یک کسب‌و‌کار طراحی شده اند و به سادگی چند کلیک می‌توانید از آن‌ها خروجی بگیرید.

برای اینکه بدانید کدام پلتفرم هوش تجاری برای شما مناسب است، موارد زیر را در نظر بگیرید:

  • امکانات بصری
  • تنوع داشبورد و گزینه‌های تصویرسازی
  • ایجاد بینش
  • امکان هشدار درباره معیارهای خوب و بد
  • هوش مصنوعی داخلی (AI)
  • انعطاف‌پذیری در استقرار
  • ادغام با سایر پلتفرم‌ها و برنامه‌ها
  • اتصال داده
  • تعبیه در برنامه‌های تجاری

نمودار با ارائه داشبوردهای تخصصی مدیریتی Power BI کار شما را بسیار در این مورد آسان کرده است. روی لینک کلیک کنید و اطلاعات جامع ما درباره انواع داشبوردهای صنایع مختلفی (خرده فروشی، بازرگانی، تولیدی و …) را بخوانید.

آینده هوش تجاری

هوش تجاری برای همگام‌شدن با نیازهای تجاری و فناوری به طور مداوم در حال تکامل است؛ بنابراین توصیه ما به شما به‌عنوان مدیران کسب‌وکار، شناسایی مدام روندهای مرتبط و به‌روز نگه‌داشتن اطلاعاتتان است. ازآنجایی‌که فناوری‌هایی همچون هوش مصنوعی و یادگیری ماشین درحال‌رشد هستند، انتظار می‌رود که روزبه‌روز بر تعداد کسب‌وکارهایی که بینش‌های هوش مصنوعی را در استراتژی BI خود ادغام می‌کنند افزوده شود. بعلاوه، با گسترش رویکرد داده‌محور در شرکت‌های مختلف، امکان اشتراک‌گذاری داده‌ها و همکاری با سایر شرکت‌ها بیش‌ازپیش فراهم خواهد شد؛ این یک فرصت بزرگ برای کسب‌وکار شماست که از امروز بهتر است آن را دریابید.

جمع‌بندی

هوش تجاری تا کنون به صنایع مختلف از خرده‌فروشی گرفته تا بیمه و نفت، نفوذ کرده و همچنان در حال گسترش قلمرو خود است؛ چرا که به مدیران در بررسی وضعیت کسب‌و‌کار، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کمک شایانی می‌کند. شاید مهم‌ترین مانع بر سر راه شرکت‌هایی که هنوز از سامانه هوش تجاری استفاده نمی‌کنند، عدم آشنایی کافی با پتانسیل‌هایش است؛ چرا که راه‌اندازی اولیه BI نیاز به سرمایه‌گذاری و ایجاد زیرساخت‌های لازم دارد و در صورت عدم توجیه مدیر ارشد، این تصمیم به تعویق می‌افتد. پیشنهاد ما به شما این است که فرصت را بیش از این از دست ندهید و با تکیه بر تجارب مثبت سایر ‌کسب‌و‌کارها پا در این مسیر بگذارید.